تأثیر السیاب همچنان در قالب های شعری حال حاضر مشاهده می‌شود و علی‌رغم تباین هر یک از قالب شعر قدیم و جدید حضور السیاب ملموس است.
یادواره پنجاه‌وچهارمین سال درگذشت السیاب
به گزارش الأمه:
آنچه السیاب متحقق کرد همواره برای منتقدان و ادیبان جالب بود زیرا او باوجود عمر کوتاه خود توانست ویژگی‌های فنی عمیقی را به شعر خود بدهد که بعدها از مهمترین ویژگی‌های شعر معاصر عربی تلقی شد. او از همه هم‌سنگان و معاصران خود فراتر بود و تأثیر او بیش از نازک الملائکه و عبدالوهاب البیاتی و بلند الحیدری و صلاح عبدالغفور و خلیل خاوی بود.
ویژگی‌های متمایز کننده السیاب چه بودند؟ در ادامه نظرات برخی از شاعران و منتقدان عربی را می‌خوانید.
ناحج المعموری: قصیده عربی را وارد فضای نوآورانه‌ای کرد
تجربه او یک تجربه نوآورانه بود که نه تنها قالب قصیده عربی قدیم را از قافیه به تفعیله تبدیل کرد بلکه محتوی و مضمون قصیده را نیز متحول ساخت و رویی نو از شعر جدید عرضه کرد. یکی از ابداعات السیاب به‌کار بردن اسطوره و تمثیل در شعر بود که اسطوره شناسی را وارد فضای شعر و ادبیات کرد. از این‌رو خطاست که دربارهٔ سنت السیاب سخن بگوییم زیرا تأثیر او همچنان پایدار است و آرای او مناقشه انگیز هستند.
ابراهیم البهرزی: یک مسافت استاندارد
می‌پندارم الگوی السیاب توانست یک مسافت استاندارد یا به تعبیر تامس کوهن یک پارادایم جدید ایجاد کرد. در واقع پارادایم السیاب همچنان زنده است باوجود اینکه هفت سده از مرگ او می‌گذرد. از زمان ظهور السیاب تاکنون الگوی او معمول بود و شعر عربی از آن فراتر نرفت.
تجربه شعری السیاب و الگوی ابداع‌آمیز او به صحنه تجربه‌کردن قصیده نثر گام گذاشت و بارزترین مثال آن الماغوطی و متون انسی الجاج بودند. از سوی دیگر هرچند انواع دیگری از شعر حضور دارد و فراوان گفته می‌شود اما این انواع شعری نتوانست آنقدر پیش رود که جایگزین پارادایم السیاب شود و با یک انقلابی شعر آن را دور کند.
علی محمود خضیر: آیا شاعران امروز شعر السیاب را می‌خوانند؟
موفقیت یگانه السیاب در عالم شعر بود و او در هیچ‌یک از زمینه‌های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی زندگی موفقیتی حاصل نکرد. ظهور او مصادف با دوره‌ای بود که شرایط عمومی عراق پذیرای هرگونه امر نوظهور بود و این مسئله از جمله دلایل شهرت السیاب شدند. از این گذشته باید در پی پاسخ به این پرسش بود که آیا شاعران کنونی شعر السیاب را می‌خوانند و از آن بهره می‌برند؟ این پرسشی است که نیازمند تفکر و تامیل فزاینده‌ای است.
احمد الضیاء: توتم سیاسی
نمی‌توان برای خوانش اسلوب السیاب به یک از ویژگی‌های او اشاره و ویژگی‌های دیگر را مغفول گذاشت. زیرا او همزمان که با قالب‌های شعری جدیدی می‌اندیشید در حال نابودکردن قالب‌های قدیم شعر بود. یکی از وجوه جدید قالب شعری او کاربرد اسطوره و تلاش برای بازخوانی آن از یک منظر شعری است. از سوی دیگر او توانست با تاثیرگیری از محیط روستایی پیرامون خود ویژگی‌های این محیط و زمینه را از نو بسازد و آنها را وارد حوزه شعری خود نماید.
اما شاید در این بین بتوان این مسئله را یادآوری کرد که السیاب باوجود شوریدگی بر شعر قدیم همچنان به برخی قوالب قدیمی، خواسته یا ناخواسته، پایبند بود و این مسئله سبب شد که او نتواند در قصاید خود راه را تا پایان برساند و قالب‌های بدیع‌تری وضع کند که امکان حیات بیشتری دارد.
منبع: شرق الاوسط
