آل سعود بعد از خرید اکثریت سهام توییتر و راه‌اندازی تلویزیون ایران‌اینترنشنال و خرید ایندیپندنت فارسی حالا می‌خواهد سه‌گانه خود در رسانه‌های فارسی‌زبان را تکمیل کند. یکی از اهالی رسانه گفته است خبر خرید تلویزیون بیبیسی فارسی در ابتدای سال جدید خبر داد.
برخی منابع رسانه‌ای از داخل بیبیسی فارسی خبر داده‌اند یک تاجر سعودی این رسانه را خریده است
تکمیل سه‌گانه رسانه فارسی آل‌سعود
فرید مدرسی از فعالان رسانه‌ای نزدیک به جریان اصلاح‌طلب روز گذشته در توییتر خود خبر خریداری‌کردن بیبیسی فارسی توسط عوامل سعودی را منتشر کرد. طبق نوشته مدرسی «وزارت خارجه بریتانیا، تحت فشار مالی دولت به دنبال پارتنر استراتژیک برای بیبیسی فارسی بوده که با تاجر سعودی تفاهمنامه موقت نوشته تا ادامه حیات بیبیسی فارسی ممکن شود. فروش برند رخ نداده، بلکه مدیریت مالی، با حق دخالت نامحسوس محتوایی است.» وی در ادامه زمان اعلام این خبر را هم فروردین دانست؛ زمانی که رسانه‌های ایرانی در تعطیلات هستند.
«بر اساس منابع رسانه‌ای در شبکه بی‌سی‌سی فارسی، این شبکه توسط تاجری سعودی خریداری شده و هفته گذشته قرارداد آن امضا شد. قرار است اوایل فروردین خبر آن اعلام شود تا بازتابش قابل کنترل باشد. پس از خریداری ایندیپندنت فارسی، این پیشنهاد به بنگاه رسانه‌ای بیبیسی داده شده بود.» این خبر اگر در نهایت به حقیقت بپیوندند، علاوه بر بی‌اعتباری بزرگی که در اعتبار رسانه‌ای بیبیسی فارسی ایجاد خواهد کرد، ضربه‌ای بزرگ به حیثیت رسانه‌ها نیز خواهد بود چرا که تلاش‌های آل سعود برای کنترل رسانه‌های همسویی چون بیبیسی را نیز نشان می‌دهد.
پس از حذف بهنود از شبکه فارسی بیبیسی، احتمال می‌رود که چرخش عمده‌ای را در سیاست‌های رسانه‌ای این شبکه فارسی‌زبان شاهد باشیم. بهنود از زمره پایه‌گذاران این شبکه بود و در فضای شخصی‌اش هم میانه خوبی با آل‌سعود نداشت. حالا انتشار خبر واگذاری این شبکه به تاجر سعودی می‌تواند آینده این رسانه را تحت‌تاثیر قرار دهد. بسیاری از فعالان رسانه‌ای که حتی میانه خوبی با دولت ایران ندارند هم از زمره مخالفان آل‌سعود هستند.
سهام 3 درصدی توییتر و این همه تاثیرگذاری
خرید سهام توییتر توسط دولت سعودی ثمراتش را سال‌ها بعد برای این دولت به ارمغان آورد. سال 90 بود که اعلام شد «الوليدبن‌طلال» شاهزاده ميلياردر سعودی ۳۰۰ ميليون دلار از سهام موسسه توییتر را خريده است. هر چند با توجه به ارزش سهام هشت میلیاردی توییتر در آن زمان 3.75 درصد ارزش کل توییتر را شامل می‌شد اما قدرت و تاثیرگذاری سعودی این روزها در توییتر در راه‌اندازی اکانت‌ها و ربات و برپایی جنگ‌های توییتری کاملا مشخص شده است. سعودی همچنین با راه‌اندازی مرکز رسانه‌ای اعتدال و ادعای مبارزه با افراط‌گرایی نشان داد که می‌خواهد در فضای مجازی هم دست برتر را داشته باشد. شاهد این ماجرا هم بسته‌شدن پی در پی صفحات متعلق به کاربران ایرانی و نهادهایی چون سازمان صداوسیماست.
اجاره برند رسانه‌ای از انگلیس
دولت سعودی برای تاثیرگذاری رسانه‌ای نیاز به یک برند معتبر داشت. با این حال آل‌سعود چندین تلویزیون در اختیار داشت اما احساس نیاز به رسانه‌ای که بتواند حرف‌هایش را به فارسی بیان کند، باعث شد که دست نیاز به سوی روزنامه انگلیسی ایندیپندنت دراز کند که در اوج بحران مالی به‌سر می‌بردند. رسانه‌ها در مرداد 97 خبر دادند که سعودی‌ها قراردادی با روزنامه انگلیسی ایندیپندنت منعقد کردند تا چهار وب‌سایت خبری به زبان‌های عربی، ترکی، اردو و فارسی تاسیس کنند. این پروژه که توسط گروه تحقیقات و بازاریابی سعودی یا SRMG، بزرگ‌ترین شرکت انتشاراتی در غرب آسیا هدایت می‌شود، هدفش کنترل ۱۵ روزنامه، هفته‌نامه، ماهنامه و مجله است که در کل افکار عمومی کشورهای خاورمیانه را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. نکته جالب در خرید این روزنامه این بود که ایندیپندنت قبل از حضور سعودی‌ها عملا منتقد این دولت بود اما بحران مالی نهایتا باعث شد که با این دولت سر میز مذاکره بنشیند. شرکت پژوهش و بازاریابی سعودی بیشتر در زمینه چاپ و انتشار نشریات عرب‌زبان فعال است؛ روزنامه‌های عرب‌زبان و انگلیسی‌زبان جهان عرب مانند الشرق‌الاوسط، الاقتصادیه، عرب‌نیوز و نشریاتی مانند هی، المجله، سیّدتی، و الرّجل متعلق به این گروه عظیم رسانه‌ای هستند و حالا با خرید ایندیپندنت می‌تواند به مثابه یک کارتل رسانه‌ای عملیات کند. سایت فارسی ایندیپندنت هم در اختیار کامیلا انتخابی‌فر، روزنامه‌نگار ایرانی خارج کشور قرار داده شد و این روزها که بن‌سلمان اقدامات فرهنگی‌اش را در استحاله کشور عربستان راه‌اندازی کرده است این سایت به مثابه یک رسانه وابسته کاملا او را پوشش می‌دهد.
ایران اینترنشنال، یک تلویزیون ناموفق فارسی
با اینکه دولت سعودی رسانه‌های متعددی را در اختیار داشت، با این حال راه‌اندازی یک تلویزیون فارسی‌زبان لازمه تکمیل پازل سعودی بود؛ اتفاقی که با راه‌اندازی تلویزیون ایران اینترنشنال رخ داد. با این حال تلویزیون جدید هنوز بعد از گذشت بیش از دو سال از راه‌اندازی نتوانسته است موفقیت چشمگیری داشته باشد؛ خاصه آنکه به لحاظ امور حرفه‌ای خیلی ضعیف‌تر از رسانه‌ای چون بیبیسی فارسی ظاهر شده و نتوانسته است آن تاثیرگذاری لازم را در میان افکار عمومی ایرانیان ایجاد کند به‌خصوص که در مسائلی چون حمله تروریستی به نیروهای مسلح در اهواز رسما و صراحتا در کنار گروهک‌های تروریستی ایستاد و این کار موجب نفرت افکار عمومی ایرانیان شد، هر چند آنها سعی کردند با جذب چهره‌های ورزشی چون مزدک میرزایی این تخریب را تلطیف کنند اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که ایران اینترنشنال نتوانسته است موفقیتی برای آل سعود داشته باشد.
حالا بیبیسی فارسی با لهجه سعودی
حالا بعد از ناکامی سعودی در استفاده کامل از ایران‌اینترنشنال خبر خرید بیبیسی فارسی نشان می‌دهد که آنها می‌خواهند از باقیمانده اعتبار بیبیسی در ایران برای تاثیرگذاری در افکار عمومی ایرانیان استفاده کنند؛ هر چند نفرت از رفتارهای آل سعود با این مسائل از بین نخواهد رفت و فقط باعث تخریب هرچه بیشتر عوامل رسانه‌ای این شبکه که عموما ایرانی هستند، خواهد شد.
مصطفی وثوق کیا
منبع: صبح نو
