کتاب شرحی بر رساله «مطالع الشموس فی معرفة النفوس» اثر «شهاب‌الدین ابوفراس المینقی» از عالمان و داعیان فرقه اسماعیلیه نزاری سوریه به قلم علی‌اکبر ضیایی چاپ و منتشر شد.
به قلم علی‌اکبر ضیایی صورت گرفت؛
انتشار شرحی بر کتاب عالم اسماعیلیه نزاری سوریه
به گزارش الأمه به نقل از ایکنا:
این کتاب به زبان فارسی و در تهران به همت نشر بین‌المللی امین چاپ و منتشر شده است و ۸۰ صفحه دارد.
علی‌اکبر ضیایی که از کارشناس فرق اسلامی است، درباره موضوع کتاب و چرایی نوشتن شرح بر مطالع الشموس به ایکنا گفت: این کتاب اعتقادات مذهب اسماعیلی نزاری مؤمنی را که رقیب شاخه نزاری قاسم شاهی آغاخانی است، شرح داده و از این جهت بسیار مهم است که بدانیم اسماعیلیان هند و سوریه بخش مهمی نزاری مؤمنی هستند نه آغاخانی.
ضیایی همچنین در پیشگفتار اثر جدید خود آورده است: «تاریخ اسماعیلیه همواره پر از ابهام و تردید بوده و نویسندگان در طول تاریخ هر یک به گونه ای با این پدیده دینی گاهی با دید نفی و گاهی تکفیر و طرد و گاهی هم با مبالغه و غلوگویی برخورد کرده‌اند و به علت همین ابهامات تاریخی نیز بوده است که داستان‌هایی اسطوره‌ای از برخی شخصیت‌های تاریخی اسماعیلیان ساخته و موضوعات تاریخی و اسطوره‌ای اسماعیلی به صحنه هنر سینما نیز راه یافته است.
با شناختی که از برخی نویسندگان اسماعیلی نزاری در سلمیه سوریه داشتم به دنبال برخی نسخ خطی اسماعیلیه بودم تا اینکه با شخصیت عارف تامر نویسنده اسماعیلی ساکن سلمیه آشنا شدم، او دست‌نوشته‌هایی برای یک فعالیت پژوهشی مشترک در اختیارم قرار داد، اما این کار مشترک با درگذشت عارف تامر به بن بست رسید و نقطه‌های ابهامی که در دست‌نوشته های وی بود برای من مرتفع نگردید، ولی در هر حال عمر در حال گذر است و نمی‌دانیم که چه زمانی باید این دار فانی را وداع گوییم و همین امر سبب شد تا نگاهی مجدد به یادگارهای عارف تامر بیاندازم و با مراجعه به منابع خطی و چاپی اسماعیلیه بتوانم تا حدودی به برخی سؤالات و ابهامات در متون خطی پاسخ دهم. یکی از این ابهامات به عنوان مثال این بود که نویسندگانی چون عارف تامر با علم به این که نام رساله مطالع الشموس فی معرفة النفوس در مقدمه رساله توسط نویسنده ابوفراس شهاب الدین به صراحت ذکر شده است، اما این رساله را الاشارات السبع نامیده و مصطفی غالب آن را به نام البیان منتشر کرده است. نام الاشارات السبع بر دست‌نوشته‌ای که نزد اینجانب از عارف تامر باقی مانده است از جمله سؤالات و ابهاماتی است که هرگز پاسخی برای آن نیافتم.
در هر حال شناخت واقعی عقاید اسماعیلیه نزاری در مطالعات فرقه‌شناسی اسلامی منوط به انتشار منابع اصلی این فرقه است و امیدوارم نشر متن اصلی کتاب و ترجمه و شرح مطالب آن برای علاقمندان به مطالعات فرقه‌شناسی اسلامی مفید واقع شود».
