تازه ترین آمار سالانه وزارت برنامه ریزی عراق از ادامه روند تصاعدی جمعیت در این کشور با میانگین850 هزار تا یک میلیون نفر در سال حکایت دارد که بسیاری از کارشناسان عراقی و حتی غیرعراقی ها را نگران کرده است.

بحران افزایش جمعیت در کمین عراق

به گزارش الأمه:

افزایش مهار نشده جمعیت در عراق به رغم همه جنگ ها و بحران هایی که این کشور در طول بیش از سه دهه گذشته با آن مواجه بوده، کار را به جایی رسانده که حتی سفیر انگلستان در بغداد نسبت به این روند تصاعدی اخیرا ابراز نگرانی کرده است.

"جان ویلکس" در اظهاراتی چند روز قبل گفته بود که هر ساله حدود یک میلیون نفر به جمعیت عراق در حال اضافه شدن است و با این روند انتظار می رود که جمعیت این کشور در 2050 به 80 تا 90 میلیون نفر برسد در حالی که منابع و ثروت های عراق محدود هستند.

وی نسبت به خروج از کنترل اوضاع در عراق به ویژه در سایه انتشار آفت فساد اقتصادی در این کشور هشدار داده و تاکید کرده است که باید برای این وضعیت دولتمردان عراق چاره جویی کنند زیرا وقت تنگ است.

مشکل عراق نه فقط روند تصاعدی جمعیت بلکه نامتوازن بودن این روند افزایشی بین مناطق شمال و جنوب این کشور است.

طبق گزارش های منتشر شده، در حال حاضر روند افزایش جمعیت در جنوب و مرکز عراق تصاعدی است در مقابل این روند در کردستان عراق، به آرامی و کندی طی می شود.

براساس پژوهش های انجام شده، عراق در 2003 (سال سقوط رژیم صدام) جمعیتی بالغ بر 25 میلیون و 627 هزار نفر داشته که جمعیت کردستان عراق بیش از 4 میلیون و 864 هزار نفر معادل 18.9 درصد کل جمعیت عراق بوده است.

این رقم در سال گذشته (2017) بالغ بر 37 میلیون و 139 هزار نفر جمعیت عموم عراق بوده که سهم کردستان عراق فقط 5 میلیون و 755 هزار و 43 نفر بوده که معادل 15.4 درصد (روند کاهشی) است.

طبق گزارش جدید مرکز آمار وابسته به وزارت برنامه ریزی عراق، جمعیت عراق در سال جاری (2018) به بیش از 38 میلیون نفر رسیده و بغداد با بیش از 8 میلیون پرجمعیت ترین استان عراق است و بعد از آن استان های نینوا و بصره قرار دارند.

براساس گزارش منتشر شده، جمعیت عراق به 38 میلیون و 124 هزار و 182 نفر رسیده که درصد مردان به زنان معادل 51 به 49 درصد است.

بغداد 21 درصد جمعیت عراق را تشکیل داده و استان نینوا با 10 درصد و بصره با 8 درصد در رده های پرجمعیت ترین استان های عراق قرار دارند و استان المثنی در جنوب عراق با 2 درصد کمترین جمعیت را در این کشور دارد.

سهم جمعیت استان های کردنشین عراق شامل سلیمانیه و اربیل هریک 6 درصد و دهوک 3 درصد و استان کرکوک که یکی از کانون های ناآرامی و تنش (میان بغداد و اربیل و همچنین یکی از کانون های رویدادهای امنیتی و تروریسم) به شمار می رود 4 درصد بوده است.

این گزارش خاطرنشان ساخته است که عراق یک کشور جوان است و افراد زیرا 15 سال 45 درصد و بین 15 تا 64 سال سن (سن اشتغال) 56 درصد جمعیت را تشکیل می هند.

از نکات نگران کننده این گزارش که کارشناسان و رسانه ها به آن اشاره کرده اند و در گزارش مرکز آمار عراق نیز به آن به طور ویژه اشاره شده، افزایش بسیار بالا شهرنشینی در مقایسه با روستاها است.

طبق این گزارش 70 درصد جمعیت عراق را شهرنشین ها و 30 درصد را روستانشین ها تشکیل می دهند.

براساس این گزارش جمعیت عراق با میانگین 850 تا یک میلیون نفر در سال در حال افزایش است و انتظار می رود که در 2030 به 50 میلیون نفر برسد.

این درحالیست که جمعیت عراق در 1979 معادل 12 میلیون در 1987 به بیش از 16 میلیون نفر و در 1977 به 22 میلیون نفر رسیده بود.

با توجه به محدودیت منابع و ثروت ها از جمله معضل کم آبی در این کشور و معضلات اشتغال و فراهم کردن مایحتاج اولیه معیشت و رفاه و بحران های اجتماعی از جمله گسترش فقر، افزایش مهار نشده جمعیت به اعتقاد کارشناسان در آینده، این کشور را با چالش های جدی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مواجه خواهد کرد.

عدم ثبات سیاسی در این کشور بعد از گذشت 15 سال از سقوط رژیم صدام و افزایش مداخلات آمریکا و سعودی که به دنبال تعریف یک نظام سیاسی خاص برای عراق بر خلاف میل و رغبت عراقی ها هستند، همگی مواردی هستند، که از نگاه ناظران مسائل عراق، روند تصاعدی جمعیت را به دلیل ضعف مدیریتی حادی که این کشور با آن مواجه است، نگران آورتر کرده است.

منبع: رایزنی فرهنگی ایران_ بغداد