خانه » اخبار » رقابت نابرابر کتاب و جست و جو گر های پیشرفته
۱۳۹۷/۱۰/۱۳
۳:۳۳ ب٫ظ
علیرغم همه موانع و تکانههایی که به کتاب وارد شده و رقابت نابرابری که میان این کالای فرهنگی و شبکههای اجتماعی و جستوجوگرهای غول پیکر برپاست همچنان کتاب ویژگی های منحصر به فرد خود را داراست.
خواه آن جمعیت به دلیل عطش دانایی و معرفت به آنجا آمده باشند و خواه برای علاقه به وقت گذرانی و دیدارهای اجتماعی و انسانی، درهر دوحالت نشان ازجایگاه والای کتاب دارد که هنوز در ذهن مردم و عمق وجدانشان نشسته است؛ علیرغم همه موانع و تکانههایی که به آن وارد شده و رقابت نابرابری که میان این کالای فرهنگی و شبکههای اجتماعی و جستوجوگرهای غول پیکر برپاست.
شاید آن موج جمعیت که به سوی نمایشگاههای کتاب سرازیر میشوند نقش مؤثری دارند در ایجاد رابطه صمیمی بین مردم با آن مکانها. نمایشگاههای سوت و کور یا کم بازدید کننده، احساس خوبی به آدم نمیدهد.
با اینکه خرید کتاب و در دست گرفتنش تنها هدف مردم از بازدید نمایشگاهها نیست و گاهی با هدف فرار از واقعیت خسته کننده و سبک تکراری و ملالت آور زندگی به آنجا پناه میبرند. برخی میآیند تا نگاهی بیاندازند به ویترینی که با صدها کتاب تزئین شده، چشم میان عنوان کتابها بگردانند و گرانی قیمتها اجازه ندهد دست به سمت آنها دراز کنند. بعد هم نوبت به دیداری با دوستانی که شاید سالی یک بار حاصل نشود. کافه تریاهای نمایشگاهها از این زاویه اهمیتی خاص پیدا میکنند. ما را به یاد دانشجویان دانشگاهها میاندازد که دنبال دریچهای میگردند تا اندکی از فشار درس رهایی یابند یا دوست دارند ارتباط برقرار کنند و از رنجهای سیاسی و اجتماعی و عاطفی اندکی بنالند… اینگونه است که هر نمایشگاه سالانه به کارنوالی بشری تبدیل میشود با اهداف گوناگون یا فرصتی برای تکاندن غبار روزمرگی از چهره. جایی که چندان مجالی نمیماند برای جستوجوی جایی امن یا نقطهای تمیز، جز آنجا که اندیشههای متفکران و قلم و ابداعشان آراسته باشد.
البته این به هیچ وجه به این معنا نیست که لایه صورتی نمایشگاهها پرده بر بخش منفی آنها بکشد تا از چشمان ما پنهان بماند. آفتهایی که نمایشگاههای کتاب در جهان عربی شاهد آن هستند. اگر برخی از این آفات به موج جمعیت برمیگردد، برخی از آنها به کاهش و افول کیفیت محتوای کتابها و انتشاراتی است که چاپ آنها متوقف نمیشود و مرتب در بازار با اهداف کاملا تجاری محض تزریق میشوند، بی آنکه توجهی به مضمون و سطح فکر و ابداع در آنها بشود.
عجیب نیست که نویسنده آرژانتینی خورخه بورخس بهشت را به شکل کتابخانهای عظیم میبیند با میلیونها کتاب که برندگان و ساکنان آن هر چه دلشان بخواهد خوراک روح و نشئه جان مییابند. اما ما که از نوجوانی به حضور در نمایشگاهها عادت کردهایم، بی صبرانه منتظریم برگردند و حتی برخی طول عمر گذرایشان را با آنها اندازه میگیرند. یکی ازدیگری میپرسد:«چند سال داری؟» دومی جواب میدهد:«پنجاه نمایشگاه کتاب».