محمد الشیخ حسن: موسسه‌های پژوهش در عرصه‌های علمی و مراکز ادبی، فرهنگی و ملی که از طرف دولت حمایت می‌شدند، در اثر جنگ‌های داخلی یا به طور کل از بین رفته است و یا این که اموال و دارایی‌های آن به سرقت رفته. در اثر سال‌ها جنگ پیاپی در سومالی، این کشور بخش عظیمی از حافظه ادبی و فرهنگی

فرهنگ و هنر سومالی در چنگال جنگ داخلی

نمایی از تئاتر ملی سومالی که در اثر جنگ‌های داخلی ویران شده است.

جنگ‌های داخلی کشور سومالی سال‌هاست که ادامه دارد و در زیر سایه این زد و خوردهای داخلی فرهنگ، هنر و ادبیات رو به زوال نهاده است. این در حالی است که پیش از این در دوره «سیاد بری» رئیس جمهور اسبق سومالی، به دلیل توجه و رسیدگی دولت، عرصه هنر مخصوصا موسیقی در این کشور شاهد رشد و پیشرفت چشمگیری بود تا آن جا که موسیقی سومالی در قاره آفریقا از جایگاه خوبی برخوردار شده بود.

«محمد الشیخ حسن» استاد ادبیات و فرهنگ سومالی در دانشگاه بونتلاند و یکی از اعضای هیئت نویسندگی این کشور درباب رکود فرهنگ سومالی گفته است: نبود یک مرجع فرهنگی که هنرمندان بتوانند در عرصه‌های مختلف به آن رجوع کنند، دلیل این سیر قهقرایی است که در فرهنگ و هنر سومالی به چشم می‌خورد. طبیعتا می‌بایست در هر کشوری مرجع فرهنگی وجود داشته باشد که ابداع و خلاقیت هنرمندان و ادیبان را به سمت رشد و تعالی هدایت کند.

وی در ادامه سخنان خود به ویرانی‌هایی اشاره کرد که در اثر جنگ‌های داخلی سومالی به وجود آمده است و در این زمینه گفت: موسسه‌های پژوهش در عرصه‌های علمی و مراکز ادبی، فرهنگی و ملی که از طرف دولت حمایت می‌شدند، در اثر جنگ‌های داخلی یا به طور کل از بین رفته است و یا این که اموال و دارایی‌های آن به سرقت رفته.

«الشیخ» ویرانی‌های به وجود آمده در موسسه‌ها و مراکز علمی، هنری و فرهنگی را برنامه‌های هدفداری توصیف کرد و در این خصوص به جزیره نت گفت: در اثر سال‌ها جنگ پیاپی در سومالی، این کشور بخش عظیمی از حافظه ادبی و فرهنگی خود را از دست داده است. در واقع ویران شدن موسسه‌ها و مراکز این چنینی با هدف از بین بردن هویت سومالی و محو کامل تاریخ آن صورت می‌گیرد.

این استاد دانشگاهی در ادامه به تلاش‌های «اسماعیل عمر جیله» رئیس جمهور جیبوتی در راستای حفظ و بقای فرهنگ و ادب سومالی اشاره کرد و گفت: «عمر جیله» برای حفظ و همچنین ارتقای سطح هنر، ادبیات و فرهنگ ملی در سومالی تلاش‌های بسیاری مبذول کرده است.

تعدادی از ادیبان و نویسندگان سومالی به دلیل شرایط نامناسب کشورشان مجبور به جلای وطن و زندگی در کشور جیبوتی شده‌اند. این تعداد از فعالان عرصه فرهنگ و ادب سومالی با حمایت دولت جیبوتی مجله «الابداع» را تاسیس کرده‌اند که به موضوعات ادبی و هنری مربوط به سومالی می‌پردازد.

«الشیخ» همچنین با ابراز ناراحتی از اوضاع آشفته در سومالی گفت: هر فرهنگ و ادبی به ملتی نیاز دارد که مشوق آن باشد و به آن توجه کند. اما متاسفانه مردم سومالی در شرایط بدی بسر می‌برند که جز صدای گلوله چیز دیگری به گوششان نمی‌رسد. وی در همین راستا افزود: اگرچه در حال حاضر سومالی فاقد دولت مرکزی است که بتواند از فرهنگ و ادب این کشور حمایت کند، اما تلاش‌های اندکی از سوی برخی فعالان این عرصه به چشم می‌خورد که البته بسیار کم و ناچیز می‌باشد.

http://www.aljazeera.net/news/pages/eb2cb828-6c3a-40f5-ae47-922f890bf928

زمان انتشار : 1391-04-24