موزه ملی آثار باستانی و هنرهای اسلامی الجزایر همچون آینه‌ای، گذر تاریخ و ظهور فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف در این منطقه از جهان را به تصویر می‌کشد و شکوفایی و عظمت تمدن اسلامی در آن جلوه‌نمایی می‌کند.
موزه الجزایر؛ آینه‌ای تمام‌نما از تاریخ بشریت و شکوفایی تمدن اسلامی
به گزارش الأمه:
الجزایر دومین کشور بزرگ آفریقا پس از سودان و دهمین کشور بزرگ دنیاست. این کشور در همسایگی تونس، لیبی، نیجر، مالی، موریتانی، مراکش و صحرای غربی قرار دارد.
الجزایر با توجه موقعیت راهبردی خود در طول تاریخ مورد توجه تمدن‌های مختلف بوده و موزه ملی آثار باستانی و هنرهای اسلامی در این کشور به عنوان یک کارت شناسایی و هویت به شمار می رود که همه مراحل تاریخی این کشور را در خود ثبت کرده است.
پایگاه خبری «بوابة العین» با انتشار گزارشی به زبان عربی با عنوان «المتحف الجزائري للآثار القديمة والفنون الإسلامية.. مرآه للتاريخ»(موزه آثار تاریخی و هنرهای اسلامی الجزایر؛ آینه‌ای برای تاریخ) به بررسی آثار و محتویات این موزه پرداخته و آن را آینه‌ای تمام‌نما از تاریخ و فرهنگ بشریت و شکوفایی اسلام معرفی کرده است.
در این گزارش آمده: «موزه ملی آثار باستانی و هنرهای اسلامی الجزایر در سال ۱۸۳۸ میلادی ساخته شد، اما افتتاح آن در سال ۱۸۹۷ رخ داد و بعد از استقلال این کشور در سال ۱۹۶۲ براساس مهندسی معماری اصیل مغرب عربی بازسازی شد.
این موزه سهم بسیاری در محافظت از میراث تاریخی، فرهنگی و اجتماعی الجزایر داشته و تعداد بسیاری از آثار و قطعه‌های نادر تاریخی و باستانی را در خود جای داده، به گونهای که این آثار بیانگر تمدن‌های مختلفی است که از ابتدای تاریخ در این کشور به وجود آمده است، همچنین آثاری از تمدن فرعونی و یونانی و آثاری که به تمدن اسلامی نسبت داده شده، در این موزه وجود دارد.
این موزه ملی به سه بخش آثار و قطعات هنری قدیمی، آثار اسلامی و سکه‌های قدیمی تقسیم شده که معرفی می‌شود:
بخش آثار قدیمی:
در این بخش ۵ سالن وجود دارد که یکی از آنها سالن «بت‌پرستی» نام گرفته و در آن مجسمه‌ها و تابلوهای دیواری و کاشی‌کاری شده وجود دارد که اعتقادات و افسانه‌های قدیمی متأثر از تمدن یونان و همچنین عبادت‌های شرقی به‌ویژه مصر و سوریه که در قرن دوم و سوم میلادی در شمال آفریقا رایج شد را به تصویر می‌کشد.
سالن «ایکوزیوم» یکی دیگر از سالن‌های این بخش است که نام قدیمی و رومی شهر الجزیره، پایتخت الجزایر بود و درآن مجموعه بزرگی از ظرف‌های نفیس سفالی روم و برخی ظروف اسلامی و همچنین تمثال‌هایی از پادشاهان موریتانی همچون کلئوپاترا سلنه و پسرش بطلیموس به نمایش گذاشته شده است.
در بخش آثار قدیمی همچنین سالنی با نام «برونز» دیده می‌شود که در آن مجموعه‌ای از وسایل منزل ساخته‌شده از سفال و زیور آلات ساخته‌شده ازعاج وچراغ‌های یونانی دیده می‌شود. در سالن «مجسمه‌ها» نیز مجسمه‌هایی که متعلق به عصر روم باستان و در گودبرداری‌های منطقه «شرشال» الجزایر کشف شده‌اند، به نمایش گذاشته شده است.
در سالن «هنرهای مسیحی» بخش آثار قدیمی و تاریخی موزه الجزایر نیز آثاری از دین مسیح به نمایش گذاشته‌شده که بیانگر همزیستی میان ادیان در جهان اسلام که از جمله این آثار می‌توان به مجموعه‌ای از صندوق‌های مربوط به کشیشان اشاره کرد که این آثار حکایت از آن دارد که کشیش‌ها به دستور امپراطورهای بت‌پرست روم کشته شده‌اند.
بخش آثار و هنرهای اسلامی:
بخش آثار و هنرهای اسلامی، بخش جدیدی در این موزه به شمار می‌رود که در سال ۲۰۰۴ میلادی به مناسبت روز جهانی موزه‌ها افتتاح شد و شامل مجموعه‌ای از آثار باستانی و تاریخی اسلامی است.
پارچه‌های گلدوزی شده با عبارات دینی از مصر و یمن، آثار کشف‌شده در قلعه «بنی حماد» الجزایر و منبر مسجد جامع شهر الجزیره، پایتخت الجزایراز جمله آثاری است که در این بخش به نمایش گذشته‌شده و قدمت آنها به قرن‌های نهم تا پانزدهم میلادی و به دوران حکومت «مرابطین» برمی‌گردد.
یکی دیگر از سالن‌هایی که در این بخش دیده می‌شود، سالنی است که دارای آثاری از قرن شانزدهم تا نوزدهم میلادی است که دو تمدن اندلسی و عثمانی را به هم آمیخته است. ظروف سرامیکی و فلزی اندلسی، مصحف مسجد جامع که به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین قرآن‌‌های جهان به شمار می‌رود و مجموعه‌ای از ظروف طلا و نقره که به عهد عثمانی برمی‌گردد، نمونه‌ای از این آثار است.
این بخش شامل تعداد زیادی از صندوق‌های چوبی و ظروف تزیین‌شده سرامیکی است و در اين بخش همچنین سالن‌هایی براي عرضه هنرهای مراکشی، تونسی و مشرقی، آثار شیشه‌ای، فلزی، سرامیکی و قالیچه اختصاص یافته است.
سالن «أمین الأمناء» که به «محمد امین الأمنا» هنرمند الجزایری و یکی از پیشروان صنایع سنتی اسلامی نسبت دارد و در آن نمونه‌هایی از صنایع سنتی آمازیغی مناطق اوراس، میزاب و القبائل به نمایش گذاشته شده است.
سالن «لوس بن عابن» به نام یک بانوی الجزایری نامیده شده که مجموعه‌ای از حریرهای گلدوزی شده خود که مربوط به عهد عثمانی بوده را به همراه قالیچه‌هایی که از نظر رنگ و تزیینات شبیهه سجاده‌های نماز منطقه آسیای صغیر و شهر قیروان تونس است را به این موزه اهدا کرده است.
در سالن «محمد تمام» نيز مجموعه‌ای از سلاح‌های الجزایری است که توسط قبایل «بنی ینی» ساخته شده که به همراه آثاری فلزی شامل زیورآلات، طلا، فنجان‌ها و ساعات انگلیسی که در الجزایر استفاده می‌شده را به نمایش گذاشته شده است .
بخش سکه‌های قدیمی:
در موزه ملی آثار باستانی و هنرهای اسلامی الجزایر بخشی در ارتباط با سکه‌های قدیمی نیز وجود دارد که بیانگر ظهور تمدن‌های مختلف در طول تاریخ در این کشور است وگویی این سکه‌ها سندی برای حیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و هنری دورههای مختلف در الجزایر به شمار می‌رود.
این بخش شامل سکه‌های نادری است که به نگارش مراحل تاریخ الجزایر از زمان «بونیه» یعنی ۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تا زمان حکومت «احمد بای»، در دوره عثمانی در سال ۱۸۳۴ کمک می‌کند و در این بخش کتاب راهنمایی برای تمامی سکه‌ها از سوی پژوهشگران و متخصصان الجزایری تهیه شده است.
در این بخش همچنین ابزارهایی که برای شناختن سکه اصل از سکه‌های تقلبی استفاده می‌شده به نمایش گذاشته شده است و قالب‌های ضرب سکه مربوط به عهد مرابطین(دولت حاکم بر اندلس و شمال آفریقا در نیمه دوم قرن پنجم هجری) وسند جامعی از مشخصات پول الجزایر از دیگر مواردی است که در این موزه به نمایش گذاشته شده که به پژوهشگر امکان آشنایی با نام حاکم و زبان استفاده شده در آن زمان و حتی حیوانات را می‌دهد.
منبع: ایکنا
