آنچه بیش از راهپیمایی‌ها می‌تواند مساله فلسطین را برای عامه مردم جاودان کند، خلق آثار هنری پیرامون این موضوع است که آفرینش آنها محدود به آخرین جمعه ماه رمضان نیست و 364 روز دیگر فرصتی است تا اهل ادب، هنر و تفکر، فلسطین و آرمانش را در تاریخ جاودانه کنند.
مروری بر چند اثر شاخص هنری پیرامون مسأله فلسطین
به گزارش الأمه:
با فرارسیدن آخرین جمعه ماه مبارک رمضان، بار دیگر روز جهانی قدس فرا می‌رسد و جهان در ترافیک اخبار خوب و بدش بار دیگر مساله فلسطین را به یاد خواهد آورد. تجلی روز قدس بیشتر در راهپیمایی‌‌های جمعه آخر رمضان مشاهده می‌شود اما این روز تنها بهانه‌ای برای فراموش نکردن فلسطین و راهپیمایی تنها یکی از راه‌‌های زنده نگه داشتن آرمان فلسطین است.
آنچه بیش از راهپیمایی‌ها می‌تواند مساله فلسطین را برای عامه مردم جاودان کند، خلق آثار هنری پیرامون این موضوع است که آفرینش آنها محدود به آخرین جمعه ماه رمضان نیست و 364 روز دیگر فرصتی است تا اهل ادب، هنر و تفکر، فلسطین و آرمانش را در تاریخ جاودانه کنند.
با مراجعه به کارنامه هنری با موضوع فلسطین اگرچه آثار درخوری مشاهده می‌شود اما این تعداد آنقدر انگشت‌شمار و پراکنده به نظر می‌رسد که شائبه کم‌اهمیت بودن مساله فلسطین نزد هنرمندان را جدی می‌کند.
با این وجود می‌توان در حوزه‌‌های مختلفی از جمله سینمای ایران، سینمای غرب، سینمای مستند و ادبیات داستانی محصولاتی را یافت که فلسطین مساله اصلی آنهاست و می‌شود از آنها به عنوان آثار ماندگار در این حوزه یاد کرد.
سینمای ایران/ شکارچی شنبه
سینمای ایران به نسبت شعارها و آرمان‌‌های جمهوری اسلامی کارنامه‌ای کم‌مایه از دغدغه فلسطین داشته است اما با این وجود و به نسبت سایر کشورها از لحاظ کمیت و کیفیت آثار درخوری را خلق کرده است. علاوه بر فیلم ماندگار «بازمانده» اثر مرحوم سیف‌الله داد و «سی‌وسه روز» جمال شورجه می‌توان از «شکارچی شنبه» پرویز شیخ‌طادی یاد کرد؛ اثری با درخشش استاد علی نصیریان که گفته می‌شد به‌خاطر حضور در این فیلم حاضر شد از ویزای آمریکا و ملاقات با فرزندانش در آن کشور نیز محروم شود. این فیلم روایتی نمادین از مواجهه نسل قدیم صهیونیست‌ها با نسل جدید آنها دارد. القای نگاه ضدانسانی به سایر قومیت‌ها و مذاهب در کنار استحاله فکری و روحی نسل جدید اسرائیلی‌ها از جمله مسائلی است که در این فیلم بخوبی به تصویر کشیده شده است. این فیلم که می‌توان آن را اثری ضدصهیونیستی دانست چندان در جشنواره‌‌های سینمایی مورد توجه قشر روشنفکر قرار نگرفت اما همچنان به عنوان یکی از آثار درخور سینمای مقاومت به حساب میآید.
سینمای جهان/ هانا، وکیل حقیقت
کارنامه سینمای جهان پیرامون فلسطین چندان پرمایه نیست. در این میان بسیاری از آثار نیز نگاهی دور از «مقاومت فلسطینی» دارند و از همین رو انتخاب آثاری که بتواند نمایندگی دغدغه جامعه فلسطینی و مقاومت علیه صهیونیسم را برعهده بگیرد، دشوار است اما در مقابل می‌توان فیلم‌‌‌هایی با دیدگاه‌‌های انسان‌محور در موضوع فلسطین یافت. از جمله این آثار «هانا.کی» تولید سال 1983 است که به‌رغم کیفیت بالای ساخت مورد توجه جشنواره‌‌های سینمایی وقت قرار نگرفت. این اثر که محصول سینمای فرانسه به کارگردانی «گوستا گارواس» است روایتی انسان‌محور از جنایت‌‌های رژیم صهیونیستی ارائه می‌دهد. در این فیلم «هانا» که یکی از مخالفان سیاست‌های ظالمانه رژیم صهیونیستی در برابر فلسطینی‌هاست در دفاع از موکل فلسطینی‌اش بر این عقیده است که رفتارهای مشکوک و پنهان‌کاری‌های موکلش در اسرائیل نه با هدف انجام اعمال تروریستی که به منظور پس گرفتن خانه‌اش که توسط اسرائیلی‌ها به طور غیرقانونی غصب شده، بوده است.
ادبیات داستانی/ زخم‌های بنی‌اسرائیلی داوود
«زخم داوود» در روزهای گذشته به چاپ پنجم رسید. اثری که می‌توان آن را به عنوان یکی از کتاب‌‌های مهم جهان فلسطین در حوزه ادبیات داستانی دانست که در چند سال اخیر به چاپ رسیده است. این رمان سال 2009 عنوان پرفروش‌‌‌‌‌ترین کتاب فرانسه را از آن خود کرد و تاکنون به 26 زبان دنیا ترجمه شده است. سوزان ابوالهوی، نویسنده فلسطینی ساکن آمریکاست که جنگ را تجربه کرده و در رمان «زخم داوود» نیز موضوعات انسانی و اجتماعی را در لابه‌لای حوادث جنگ روایت می‌کند. نویسنده در این کتاب زندگی 4 نسل از یک خانواده را برای مخاطب توصیف و تشریح می‌کند. داستان از زاویه‌ای متفاوت به فلسطین و ساکنان آن (چه یهودی و چه عرب) نگاه می‌کند. نگاه همدلانه نویسنده به تمام شخصیت‌های داستان و روایت جزئیات زندگی هر کدام خواننده را در فضایی بی‌طرفانه قرار می‌دهد. روایت صادقانه و گرم نویسنده از مردمی که برای زندگی کردن می‌جنگند و احساسی که کتمان نمی‌شود، داستان کتاب را برای همه، حتی کسانی که قدر آرامش روزهای معمولی‌شان را نمی‌دانند، دلپذیر و خواندنی می‌کند.
مستند/ 18 گاو شرور
محدودیت حضور مستندسازان در فلسطین اشغالی موجب می‌شود کمتر کارگردانی بتواند براحتی به دنبال کشف حقیقت، دوربین به دست بگیرد و به فلسطین سفر کند اما با این وجود مستندهای جذابی با موضوع فلسطین تولید شده است، از جمله مستند
«The 18 Wanted» که داستان جذابی را برای روایت کلان از ماجرای فلسطین اشغالی انتخاب کرده است. داستان این مستند- انیمیشن درباره تلاش فلسطینیان در بیت‌ساحور است برای آنکه یک گاوداری کوچکی را برای تامین معیشت خود راه‌اندازی کنند اما به‌زعم رژیم صهیونیستی این گاوداری با 18 گاو شیرده به عنوان تهدیدی برای امنیت ملی اسرائیل به حساب میآید و ماجرای مخفی کردن این 18 گاو و بهره‌وری از آنها داستان جذاب این مستند را تشکیل می‌دهد. این فیلم شامل مصاحبه با افرادی است که در این ماجرا بوده‌اند. استفاده از فیلم‌‌های آرشیوی و خلق انیمیشن نشان می‌دهد کار این گروه برای تولید این مستند آسان نبوده و به دلیل محدودیت برای حضور در منطقه مجبور به استفاده از سایر جذابیت‌‌های بصری برای روایت داستان‌شان شده‌اند.
محسن شهمیرزادی
منبع: وطن امروز
