سونامي بيكاران كه تحت عنوان 'جنبش ناراضيان' يا 'جنبش 15 مي' عليه نحوه اداره و وضعيت اقتصادي اسپانيا شكل گرفته بود، اولين تاثير جدي خود را در انتخابات محلي روز گذشته اين كشور اروپايي برجاي گذاشت و شكستي تاريخي بر حزب حاكم سوسياليست تحميل كرد.

سونامی ناراضیان حزب حاکم اسپانیا را با خود برد

بر اساس نتايج انتخابات، حزب حاكم سوسياليست ، قدرت خود را در 11 ايالت از مجموع 13 ايالتي كه ديروز شاهد انتخابات محلي بودند، از دست داد و اين وضعيت، يك پيروزي بي سابقه براي حزب راستگراي 'مردم' به بار آورد تا خود را براي زدن ضربه نهايي و كاري بر سوسياليستها كه هنوز دولت مركزي اسپانيا را در اختيار دارند، آماده كند.

انتخابات عمومي اسپانيا كه در نتيجه آن، تركيب اعضاي كنگره و دولت مركزي تعيين مي شود، اسفندماه آينده برگزار خواهد شد اما هر حزب و گروهي كه قدرت بيشتري را در انتخابات محلي پيش از آن بدست آورد، معمولا دولت مركزي را در نيز در دست مي گيرد.

سوسياليستها كه در طول بيش از سه دهه استقرار دموكراسي در اسپانياي پس از فرانكو، 22 سال قدرت را در دست داشته اند، با انتخابات ديروز طعم تلخ ترين شكست را در تاريخ دموكراسي اين كشور در يك انتخابات محلي چشيدند.

'جنبش ناراضيان' كه از يك هفته پيش در ميادين اصلي شهرهاي مختلف اسپانيا مستقر شده و لزوم تغيير سيستم و اصلاح حكومت را فرياد مي زد، موجب شد حزب سوسياليست حدود دو ميليون راي كمتر از حزب مردم بدست آورد و با اختلاف 10 درصدي آرا و نحوه محاسبه آن در نظام انتخاباتي اسپانيا، شاهد آن باشد كه فقط دولتهاي محلي 2 ايالت از مجموع 13 ايالت مجري انتخابات برايش باقي مانده است.

وقوع چنين سونامي اي كه در نتيجه اجتماع ناگهاني بيكاران و ناراضيان و پيوستن دهها هزارتن از مردم به آنان در كمتر از يك هفته شكل گرفت، براي حزب سوسياليست قابل پيش بيني بود، به گونه اي كه يكي از رهبران حزب حاكم عصر ديروز در آخرين ساعات راي گيري به خبرنگاران گفته بود:' تنها چيزي كه هنوز در باره آن شك داريم، اين است كه آيا اين سونامي در مسير خود ما را غرق خواهد كرد يا امكان شنا برايمان باقي خواهد بود؟'

سونامي 22 مي – اول خرداد – در اسپانيا سرانجام حزب حاكم سوسياليست را با بدترين نتيجه تاريخش در يك انتخابات محلي يعني كسب 8/27 درصد كل آرا روبرو كرد كه حدود 10 درصد - دو ميليون راي - كمتر از حزب رقيبش، 'مردم' است.

حزب راستگراي مردم در اين انتخابات با دوبرابركردن فاصله خود با حزب رقيب چنان شكستي را به حزب سوسياليست وارد ساخت كه حتي سنگين تر از شكست اين حزب در سال 1995 پس از 14 سال در دست داشتن قدرت بود. در انتخابات عمومي چند ماه بعد نيز سوسياليستها به مدت 8 سال از دولت مركزي كنار گذاشته شدند تا آنكه در سال 2004 ميلادي پس از وقوع انفجارهاي تروريستي 11 مارس در مادريد با استفاده از نارضايتي عمومي مردم از همراهي 'خوسه ماريا آسنار' نخست وزير و رهبر حزب مردم با 'جرج بوش' رييس جمهوري امريكا در جنگ و اشغال عراق، بار ديگر به قدرت بازگشتند.

حزب حاكم سوسياليست در انتخابات ايالتي كنوني نسبت به سال 2007 ميلادي 5/1 ميليون راي كمتر بدست آورده و 'خوسه لوييس رودريگز زاپاته رو' نخست وزير اسپانيا، شخصا مسئوليت اين 'شكست دردناك' را كه نتيجه سه سال بحران اقتصادي كشورش بود، برعهده گرفته است.

زاپاته رو با اين حال گفته است:'هدفم آن است تا دوره كنوني قانونگذاري بطور كامل پايان يابد تا اصلاحاتي را كه براي اسپانيا اجتناب ناپذير است، به سرانجام برسانيم.'

حزب حاكم سوسياليست قرار است عصر امروز در نشستي اضطراري نتايج اين انتخابات را بررسي كند و در آن تصميم بگيرد كه با توجه به اين شكست، آيا بايد انتخابات عمومي اسفندماه را زودتر از موعد برگزار كند يا آنكه آن را طبق برنامه انجام دهد.

اين در حالي است كه خانم 'اسپرانسا آگيره' رييس دولت محلي ايالت مادريد و از رهبران حزب 'مردم' از دولت مركزي خواسته است براي همراهي با موج تغييرات در كشور هر چه زودتر انتخابات عمومي را برگزار كند.

حزب مردم در انتخابات ديروز با استفاده از حركت اعتراضي 'جنبش ناراضيان' موسوم به 'جنبش 15 مي' توانست با كسب 58/37 درصد از كل آراي انتخابات ايالتي و شهرداريها ، بزرگترين پيروزي خود را در اين انتخابات در طول تاريخ دموكراسي اسپانيا به ثبت برساند.

پس از اعلام پيروزي حزب مردم در 11 ايالت از 13 ايالتي كه ميزبان برگزاري انتخابات محلي بود، هواداران اين حزب با فريادهاي 'زاپاته رو، استعفا' خواستار كناره گيري نخست وزير از قدرت شدند، حال آنكه 'ماريانو راخوي' رييس حزب مردم در سخنانش بدون طرح اين درخواست، تنها از مردمي كه در انتخابات شركت كرده بودند، قدرداني كرد.

حزب مردم در اين انتخابات نه تنها قدرت خود را در ايالتهاي مهم مادريد، والنسيا، كاستيا و لئون، لا ريوخا و مورسيا تثبيت كرد، بلكه توانست ايالتهاي مهمي چون كانتابريا، كاستيا – لامانچا و جزاير بالئار را نيز از چنگ سوسياليستها خارج كند.

حزب راستگراي مردم در انتخابات شهرداريها نيز موفق شد يك پيروزي تاريخي در شهر 'سوييا' مركز ايالت آندالوسيا بدست آورد كه همواره پايگاه سوسياليستها بوده و اين در حالي است كه حزب حاكم يك نگراني بزرگ ديگر نيز دارد: از دست دادن بارسلونا كه سرنوشتش به ائتلاف يك حزب كوچك محلي با هر يك از دو حزب بزرگ كشور وابسته است.

جدايي طلبان ايالت باسك نيز كه تحت عنوان ائتلاف 'بيلدو' در انتخابات محلي حضور يافته و پس از اعلام ممنوعيت شركت در انتخابات از سوي كميسيون انتخابات، با جواز دادگاه قانون اساسي در صحنه راي گيري حاضر شده بودند نيز در انتخابات ديروز پس از ملي گرايان باسك به عنوان دومين قدرت سياسي در اين ايالت شمال اسپانيا ظاهر و موفق شدند 74 شهرداري را در اختيار بگيرند.

در اين ميان، سرنوشت جنبش 15 مي نيز قابل تامل است. اين گروه كه به مدت 7 روز با اجتماع اعتراض آميز در ميدانهاي اصلي شهرهاي سراسر اسپانيا براي درخواست 'تغيير' و 'دموكراسي واقعي' خبرساز شده بودند، اگرچه نتوانستند آنگونه كه مي خواستند مانع شركت مردم در انتخابات محلي شوند اما به خواست خود كه تغيير بود، رسيدند.

اين افراد در اجتماعات خود عليه نظام سياسي و سيستم انتخاباتي كشور شعار داده و بر عدم مشاركت مردم در انتخابات تا زمان دستيابي به دموكراسي واقعي و تغيير دولت در چارچوب قانون و بصورت مسالمت آميز اصرار داشتند، اما با وجود اين، نتايج نشان مي دهد ميزان مشاركت مردم در انتخابات ديروز اسپانيا 3/66 درصد از مجموع 35 ميليون فرد واجد شرايط حق راي بود كه كمتر از يك درصد نسبت به انتخابات قبلي در سال 2007 ميلادي افزايش نشان مي دهد.

با اين حال، حزب 'مردم' از نارضايتي عمومي بويژه جوانان از وخامت اوضاع اقتصادي كشور و افزايش بيكاري بخوبي سود برد و از طريق همراهي با آنان توانست به يك پيروزي بي سابقه دست يابد. اين حزب گفته است كه در تشكيل دولتهاي محلي و دولت مركزي اسپانيا از وجود فعالان جنبش 15 مي براي حل مشكلات كشور بهره خواهد گرفت.

زمان انتشار : 1390-01-24